Чăваш Республикин Вĕренÿ тата çамрăксен политикин министерстви

Чăваш Республикин вĕренÿ институчĕ

Филологи кафедри

Технологи картти

Урок теми: Çут çанталăк вăрттăнлăхĕем.

Чăваш чĕлхи: 6 класс (вырăс чĕлхиллĕ шкул)

Хатĕрлекенĕ –

Шупашкар хулин

Кадетсен шкулĕнче

чăваш чĕлхипе литературине вĕрентекен

Ирина Владимировна Сорокина

Шупашкар – 2018

СОДЕРЖАНИ

1. ПРОЕКТ ЙĔРКИ

1. Предмет

2. Класс

3. Шкул

4. Тема (пай)

5. Урок теми

6. Урок тĕсĕ

7. Технологисем

8. Мелсемпе меслетсем

9. Харкамăн (пайăррăн) пĕлÿ илмелли тĕллевсем



Права



Тĕллевпе тупсăм



Моральпа этика

10. Предметăн пĕрлĕхлĕ результачĕсен тĕллевĕсем



Йĕркелÿ



Хутшăну



Информаци

11. Предметăн ятарлă пĕлÿ илмелли тĕллевĕсем



Вĕренекенсен пĕлÿ, пултару, хăнăху ĕçĕ-хĕлĕ



Вĕрентÿ хевти-талпăнăвĕ

12. Литература теорийĕ

13. Словарь ĕçĕ: а) ăнлантармалли пай;

ă) çырма вĕрентмеллли пай.

15. Курăмлăх хатĕрĕсем

16. Кăтарту хатĕрĕсем.

II. ПРОЕКТ РЕЗУЛЬТАЧĔ

1. Урокăн технологи картти. Урок теми: «Çут çанталăк

вăрттăнлăхĕем» (6 класс)

2. Урокра усă курнă презентаци.

Усă курнă литература

ХУШСА ПАНИСЕМ

1 №-лĕ хушса пани. Урокра уса курнă текст

2 №-лĕ хушса пани. Таблица кластер.

3 №-лĕ хушса пани. Текст тăрах хатĕрленĕ ыйтусем.

4 №-лĕ хушса пани. Виçĕ енлĕ дневник.

5 №-лĕ хушса пани. Тест.

6 №-лĕ хушса пани. Клоуз-тест

7 №-лĕ хушса пани. Венн унки.

8 №-лĕ хушса пани. Кам? Мĕн? ыйтуллă «Хĕвел» кластер.

9 №-лĕ хушса пани. Мĕнле? ыйтуллă «Хĕвел» кластер.Фишбоун

(«пулă шăмми»)

10 №-лĕ хушса пани. Мĕн тăвать? ыйтуллă «Хĕвел» кластер.

11 №-лĕ хушса пани. Синквейн.

12 № -лĕ хушса пани. Çупкам кластер

13 №-лĕ хушса пани. Фишбоун.

14 №-лĕ хушса пани. Рефлекси карточки.

1. Проект йĕрки

Вĕрену пособийĕ Абрамова Г.В. Чăваш чĕлхи. 6 класс: вырăсла тĕп пĕлу паракан вĕренÿ организацийĕсем валли / Г.В. Абрамова. – Хушса

çĕнетнĕ иккĕмĕш кăларăм. – Шупашкар: чăваш кĕнеке издательстви, 2016.

Предмет: Чăваш чĕлхи

Класс: 6 класс

Шкул: вырăс чĕлхиллĕ шкул

Тема (пай): Çын тата çут çанталăк

Урок теми: Çут çанталак вăрттăнлăхĕ. Çупах

Урок тĕсĕ: çĕнĕ пĕлÿ илмелли виçĕ тапхăрлă урок

Технологисем: модульлĕ е блок-модульлĕ, вăйă, ушкăнпа ĕслени, пĕрле ĕçлесе вĕренни, харкамлăха аталантарасси, «Критикăлла»

шухашлава аталантарасси, сывлăха упрасси, системăллă-ĕçлевлĕхлĕ, информаципе коммуникаци, проект.

Тĕллевсем:

Харкаммăн ( пайăррăн) илмелли тĕллевсем:

а) Вĕренÿпе интересленме хавхалантарни;

ă) Кĕнекепе ĕçлене май, ача хăй вăй – пултарулăхне шаннă май ĕç суйласа илме ăнтăлни;

б) Çут çанталăкăн илем енĕсене курма вĕренни.

Предметăн пĕрлĕхлĕ результачĕсен тĕллевĕсем:

1.

Йĕркелÿ:

Кирлĕ информацие вĕренÿ кĕнекинче шыраса тупма пултарни; пур ĕçе те кăмăлпа хутшăнма явăçни.

2.

Хутшăну:

Тĕрлĕ мелпе – мăшăррăн е ушкăнпа ĕçлесе, пĕччен е иккĕн кĕнекепе, электрон пособипе, Интернетпа усă курса информаци тупма

хăнăхни.

3.

Информаци:

Пĕр темăпа çыхăннă материала вуласа тишкерме, кирлине суйласа илме пĕтĕмлетÿ тума пултарни; тишкерÿре схемăсемпе ятарлă

паллăсемпе усă курма пĕлни.

Предметăн ятарлă пĕлÿ илмелли тĕллевĕсем:

1. Вĕренекенсен пĕлÿ, пултару, хăнăху ĕçĕ-хĕлĕ: Çăрттан пулăпа çупаха танлаштарса пĕрпеклĕхсемпе уйрăмлăхсене тупни. Çак

уйрăмлăхсем çинчен хăй шухăшне çыхăнуллă калани.

2. Вĕрентÿ хевти-талпăнăвĕ: кĕнекере панă текстри тата харпăр хăйĕн кăмăлне палăртса хайлаври пулăмсене хак пама пултарни.

Мелпе меслетсем: çупах „мĕнле” пулнине хаклакан хĕвеллĕ кластерпа, синквейнпа кăсăклантарса яни; ыйту-хурав; учитель сăмахĕ;

тишкерÿ, шырав, словарь ĕçĕ; ыйтусем çине хурав тупма вĕренни; синквейн туни, уйрăмшарăн тухса калаçма хăнăхни, пĕтĕмĕшле

тишкерÿ йĕрки тăрăх пĕтĕмлетÿсем тума хăнăхнине аталантарни.

4

Словарь ĕçĕ: Тăшман – враг, вилет – умирает, вĕтĕ – мелкий, вăлтапа – удочкой, шыв курăкĕ – водоросли, йывăрăшĕ - масса, вес

Курăмлăх хатĕрĕсем: урок презентацийĕ (çупах çинчен тунă слайдсем, синквейн); Интернетран илнĕ материалсем; кĕнекесем; валеçсе

памалли материал

Кăтарту хатĕрĕсем: компьютер, презентаци, мультимедиапроектор.

Предмет, класс

Чăваш чĕлхи, 6 класс (вырăс шкулĕ)

Урок теми

Çут çанталăк вăрттăнлăхĕ. Çупах

Урок тĕллевĕсем

Харкаммăн ( пайăррăн)

илмелли тĕллевсем

Предметăн пĕрлĕхлĕ результачĕсен

тĕллевĕсем

Предметăн ятарлă пĕлÿ илмелли

тĕллевĕсем

1. Права: Яланах хăвна йĕркеллĕ

тытмаллине ăнланни.

2. Тĕллевпе тупсăм: Кĕнекепе

ĕçлене май, ача хăй вй –

пултарулăхне шаннă май ĕç

суйласа илме ăнтăлни.

3. Моральпе этика: Çут

пуянлăхне упрани.

1. Йĕркелÿ:

Кирлĕ информацие вĕренÿ кĕнекинче

шыраса тупма пултарни; ăнлавсене хак

пама (палăртма), пĕтĕмлетÿсем тума

пĕлни.

2. Хутшăну:

Тĕрлĕ мелпе – мăшăррăн е ушкăнпа

ĕçлесе, пĕччен е иккĕн кĕнекепе,

электрон пособипе, Интернетпа усă

курса информаци тупма хăнăхни.

3. Информаци:

Пĕр темăпа çыхăннă материала вуласа

тишкерме, кирлине суйласа илме

пĕтĕмлетÿ тума пултарни; тишкерÿре

схемăсемпе ятарлă паллăсемпе усă

курма пĕлни.

Вĕренекенсен пĕлÿ, пултару, хăнăху ĕçĕ-

хĕлĕ: Çăрттан пулăпа çупаха

танлаштарса пĕрпеклĕхсемпе

уйрăмлăхсене тупни. Çак уйрăмлăхсем

çинчен хăй шухăшне çыхăнуллă калани.

2. Вĕрентÿ хевти-талпăнăвĕ: кĕнекере

панă текстри тата харпăр хăйĕн кăмăлне

палăртса хайлаври пулăмсене хак пама

пултарни.

Урок тĕсĕ

Содержанийĕ тăрăх – виçĕ

тапхăрлă урок

Тĕллевĕ тāрāх – çĕнĕ пĕлÿ илмелли

урок

Форми тāрāх – текста тишкермелли урок

Урокра кирлĕ ĕç

хатĕрĕсем

компьютер, Интернет-ресурс, мультимедиапроектор

Урокра кирлĕ

кăтарту

хатĕрĕсем

Слайдсем: учитель презентацийĕ, «Мĕнле?» ыйтуллă хĕвеллĕ кластер, „Мĕн?“ыйтуллă хĕвеллĕ кластер; „Мĕн тăвать?“

ыйтуллă кластер, синквейн, фишбоун, клоуз тест, виçĕ енлĕ дневник, çупкам кластер, тест ыйтăвĕсем.

5

Урок юхăмĕ:

Урок тапхăрĕ

Ĕçлевлĕхĕн тĕп енĕсем

(вид деятельности)

Вĕрентекен ĕçĕ

Деятельность учителя

Вĕренекенсен результачĕсем (ĕçĕ-

хĕлĕ)

Деятельность ученика

Меслетсемпе мелсем

(приемы и методы)

I. Кăсăк-

лантарса яни

1.Класа йĕркелени

Урока хатĕррине

тĕрĕслени, кăмăлĕсем

мĕнле пулнине ыйтни.

Хăйсем урока хатĕррине тĕрĕслени,

кăмăлĕсем мĕнле пулнине калани.

Учитель сăмахĕ.

2.Сывлăх сунни

Ачасене сывлăх сунни.

Вĕрентекене сывлăх сунни,

вырнаçса тăни.

Учитель сăмахĕ.

2. Пуплев зарядки

Класра туслă, урокра

хастар ĕçлессине

йĕркелени.

Сăвă калаççĕ:

Сылăх сунатăп,эп аван пурăнатăп.

Сире те çавнах эп сунатăп.

«Çумăр çăвать» юрă çеммипе

юрлаççĕ:

Шăппăн ларăр, шăппăн ларăр,

Урок пырать ку класра.

Эп вулатăп, эп çыратăп,

Калаçатăп чăвашла.

Хорпа, сасăпа калани.

3.Урок темипе

паллаштарни, тĕллевсене

лартни.

Ачасене слайд çинчи

предложение вуласа тухса

тупмалли юмахăн

тупсăмне тупма хушни.

Урок темине палăртма

сĕнни.

Ачасем хăйсен тĕллĕн урок

темине тата тĕллевне палăртни.

Тупмалли юмахăн тупсăмне тупни.

Шырав - тĕпчев,

тишкерÿ.

II. Ăнланса

илни (10-12

минут)

1.Учитель презентацийĕпе

паллашасси.

Слайд çине пăхма хушни

Çупах çинчен слайдсем пăхни,

уйрăмлăхĕсене асăрхани

Сăнав, тĕпчев, ыйту-

хурав, слайдсемпе

ĕлени, шырав,

6

пĕтĕмлетÿ

2. Çĕнĕ сăмахсемпе ĕçлени.

Учитель çĕнĕ сăмахсене,

вĕсен куçарăвне калани,

сасăпа вулани.

Ачасем учитель хыççăн çĕнĕ

сăмахсене калани, тĕрĕс пусăм

лартни.

3.Текстпа ĕçлени

Учитель вулани,

тимлĕ итлемелли çинчен

асăрхаттарни.

Ачасем йĕрлесе пыни, хăйсем

вулани.

Итлени, хăйсем тĕллĕн

ĕçлени.

4.

Ыйтусемпе ĕçлени

Учитель 1-мĕш карточкăна

тупма ыйтни, унти ĕçе

тимлĕ вулама хушни

Ачасем карточка çинчи ĕçе вулани,

ыйтусене хуравлани.

Харпăр хăй тĕллĕн

ĕçлени, суйлав, шырав,

пĕр- пĕрне итлени.

5.

Физкультура саманчĕ

Алăра манăн валта.

Эп каятăп халь пулла.

Пулă шав ишет шывра.

Часах тытăп эп ăна.

Ачасем вĕрентекенпе пĕрле сăвва

вуласа хусканусем туни.

Хорпа сасăпа калани.

6. Виçĕ енлĕ дневник туни.

Карточкăсем çинче панă

виçĕ енлĕ дневника

тултарни.

Ачасем мăшăрпа виçĕ енлĕ

дневника тултарни, текста

ăнланнине тĕрĕслени.

Мăшăрпа ĕçлени,

хăйсене тĕрĕслени.

7. Тестпа ĕçлени.

Карточкăсем çинче панă

тест ыйтăвесене

хуравлаттарни.

Тест ыйтăвĕсене хуравлани, юнашар

лараканăн ĕçне тĕрĕслени.

Хăйсем тĕллĕн ĕçлени,

пĕр - пĕрне тĕрĕслени,

хăйсене оценка лартни.

8. Физкультура саманчĕ.

Куç валли зарядка туни.

Сарă пулă хыççăн сылтăм

куçпа, симĕс пулă

хыççăнсулахай куçпа

сăнани. Ачасене

инструкци пани.

Учитель ăнлантарнă хыççăн слайд

çинче пулă тăрăх йĕрлесе пыни.

Куçсене кантарни.

9. Вĕреннĕ материала

çирĕплетни

Ачасене клоуз-тестлă

хутсем валеçсе тухни.

Клоуз-тестсене тултарни, пĕр-

пĕрин ĕçне тĕрĕслени, хаклани.

Хăйсем тĕллĕн ĕçлени,

пĕр - пĕрне тĕрĕслени,

хăйсене оценка лартни.

10. Венн унки туни.

Ачасене венн-ункиллĕ хут

Венн ункисене тултарни, çупахпа

Ушкăнпа ĕçлени,

7

листисем валеçсе тухни,

çупахпа çăрттан

уйрăмлăхĕсемпе

пĕрпеклĕхĕсене тупмалли

çинчен ăнлантарни.

çăрттан уйрăмлăхĕсемпе

пĕрпеклĕхĕсене тупни, вуласа пани.

шырав, сăнав, тĕпчев.

12. Творчество блокĕ.

Мĕнле ĕç панине пĕлни.

2-шер хут листи

валеçсе пани, кашни хут

çинчи ĕçсене пурнăçлама

ыйтни.

Ачасем шырани, тупни.

Шырав, сăнав,

тĕпчев.

13. Панă ĕçсене

пурнăçлани. Кластер

тутарни.

1-мĕш ушкăна „мĕн?“

ыйтуллă „Хĕвел“ кластер;

2-мĕш ушкăна „мĕнле?“

ыйтуллă „Хĕвел“ кластер

3-мĕш ушкăна „мĕн

тăвать?“ ыйтуллă „Хĕвел“

кластер;

Ачасем шырани, шутлани,

çырни.

„Хĕвел“ кластер

туни.

Сăнав, тĕпчев,

ыйту-хурав, шырав,

пĕрлештерÿ,

çыхăнтару.

14. Хĕвеллĕ кластерпа

усă курса çупах çинчен

каласа пани. Ыйтусем çине

хуравлани.

Слайдри сăмахсене усă

курса çыпăçуллă текст

туни, ыйтусем пани,

хуравлама ыйтни

Кластер сăмахĕсене ушкăнпа

вулани, предложенисем туни,

вĕрентекен ыйтăвĕсене хуравлани.

Калаçу ирттерни.

Пĕрлештерÿ,

çыхăнтару,

ыйтусем çине хурав

тупма вĕренни, тема

тăрăх калаçу иртттерни

III. Рефлекси

(3 минут).

1. Пухнă материалпа усă

курса синквейн.

Доска çинчи

сăмахсемпе усă курса

синквейн çырма хушни.

Синквейнсем.

Шырав, тĕпчев,

уйăру

2. Кăмăл карточкипе

ĕçлесси.

3. Урокра ĕçленĕшĕн

хăйсене паллă лартни.

4. Ачасен ĕçне хаклани

Урока мĕнле ăнланнине

оценка пама ыйтать:

–

Мĕне вĕрентĕр?

–

Мĕнле çĕнĕлĕхсем

уçрăр?

–

Мĕн çинчен татах

пĕлес килет?

Ачасен хуравĕсене

пĕтĕмлетни.

Хăйсен ĕçне хаклани.

Кăмăл - туйăмне тĕрлĕ тĕслĕ

смайликсемпе палăртни..

Юлташĕсен ĕçне хаклани.

Карточкăри ыйтусем

çине хуравлани.

Ачасем хăйсен ĕçне

учитель кашни ача

умне хунă смайликпа

хаклани.

Суйлав, пĕтĕмлетÿ

8

Литература

•

Крылова О.Н., Муштавинская И.В. Новая дидактика современного урокав условиях введения ФГОС ООО. Методическое пособие.

‒ СПб.: КАРО, 2013 (Серия «Петербургский вектор введения ФГОС основного общего образования»).

•

Крылова О.Н., Кузнецова Т.С. Рабочая программа: Методические рекомендации для разработки / О.Н. Крылова, Т.С. Кузнецова. ‒

СПб.: КАРО, 2014 (Серия «Петербургский вектор введения ФГОС основного общего образования»).

•

Трунцева Т.Н. Проектирование технологических карт уроков литературы и русского языка. 5-9 классы. М.:ВАКО, 2015 (Мастерская

учителя-словесника).

Скворцов М.И. «Чăвашла-вырăсла словарь».-Шупашкар:Чăваш кĕнеке издательстви,2003.

1 №- лĕ хушса пани

Урокра усă курнă текст

Абрамова Г.В. Чăваш чĕлхи. 6 класс: вырăсла тĕп пĕлÿ паракан вĕренÿ организацийĕсем валли / Г.В. Абрамова. – Хушса çĕнетнĕ 2 –мĕш

кăларăм. – Шупашкар: Чăваш кĕнеке изд-ви, 2016. – 134 стр.

9

Эпир - пулăçăсем

Манăн атте Николай Андреевич ятлă. Вăл хĕрĕх пилĕк çулта. Канмалли кунсенче атте пулла çÿреме юратать. Эпĕ те хăш чухне аттепе

пулла çÿретĕп. Мана вăлтапа пулă тытма килĕшет. Эпир час-часах çупах тытатпăр.

Çупах – пĕчĕк пуçлă пысăк пулă. Вĕтĕ çупах кĕмĕл тĕслĕ, шултри - тĕксĕм ылтăн тĕслĕ. Çупахăн тăршшĕ 25-30 сантиметр. Йывăрăшĕ

- 5 килограмм таран.

Çупах юхан шывсенче, кÿлĕсенче пурăнать.Таса мар шывра вилет. Ăна кислород нумай кирлĕ.

Çупах шыври вĕтĕ чĕр чунсемпе тăранса пурăнать: моллюсксемпе, хурт-кăпшанкăпа. Шыв курăкĕсене те çиет.

Çупахăн тăшманĕсем те пур. Вĕсем: çăрттан, уланкă. Вĕтĕ çупахсене шапасем те çиеççĕ.

Çупах – тутлă пулă. Эпир ăна ăшалатпăр, унран шÿрпе пĕçеретпĕр, котлет тăватпăр.

10

2 №-лĕ хушса пани

«Эпир - пулăçăсем

» текст тăрăх йĕркеленĕ виçĕ енлĕ дневник

Тĕп сăмах

Автор сăмахĕ

Эпĕ шухăшлатăп (вырăсла куçарăр)

Пулă

Çупах – пĕчĕк пуçлă пысăк пулă.

Çупах – тутлă пулă.

Лещ – большая рыба с маленькой головой.

Лещ – вкусная рыба.

Çупах

Вĕтĕ çупах кĕмĕл тĕслĕ, шултри - тĕксĕм ылтăн тĕслĕ.

Çупах шыври вĕтĕ чĕр чунсемпе тăранса пурăнать:

моллюсксемпе, хурт-кăпшанкăпа.

Çупахăн тăшманĕсем те пур.

Мелкий лещ серебристого цвета, крупный – темно-

золотой.

Лещ питается мелкими водяными живыми

организмами: моллюсками, насекомыми.

У леща есть и враги.

11

3 №-лĕ хушса пани

«Эпир - пулăçăсем» текст тăрăх йĕркеленĕ клоуз - тест

Ĕç: Суйласа илме сĕннĕ вариантсемпе усă курса сиктерсе хăварнă сăмахсене (япала ячĕ) кĕртсе лартăр.

1) Манăн _______ Николай Андреевич ятлă.

2) Канмалли кунсенче атте _____ çÿреме юратать.

3) Эпир час-часах _______ тытатпăр.

4) Çупах_______________ пурăнать.

5) Ăна _______________нумай кирлĕ.

6) Çупах – тутлă____________.

Суйласа илме сĕннĕ вариантсем (слова для выбора):

1) атте, анне

2) вăрмана, пулла

3) шапа, çупах

4) вăрмансенче, юхан шывсенче

5) кислород, водород

6) пулă, шапа

Хаклав виçи

6 сăмах – «5» паллă

5 сăмах – «4» паллă

4 сăмах – «3» паллă

4 №-лĕ хушса пани

«Çут çанталăк вăрттăнлăхĕ. Çупах» темăпа йĕркеленĕ синквейнсем

1. çупах

вĕтĕ, кĕмĕл

пурăн, юрат, çи

Кĕмĕл тĕслĕ вĕтĕ çупах кÿлĕсенче пурăнма юратать.

пулă

2. çупах

шултра, ылтăн

ăшала, пĕçер, çи

Шултра, ылтăн тĕслĕ çупаха ăшаласа, пĕçерсе çиеççĕ.

апат

15

5 №-лĕ хушса пани

„Эпир - пулăçăсем» текст тăрăх йĕркеленĕ Фишбоун

Пĕчĕк пысăк

16

Çупах

Тутлă

пулă

пуçĕ

калăпăшĕ

тĕсĕ

Ăçта пурăнать?

Мĕн çиет?

тăшманĕ

апат

Вĕтĕ